Een jaar terugblikken betekent ook durven benoemen wat beter kan. In 2025 zijn er in het vrouwenvoetbal patronen zichtbaar geworden die mij zorgen baren. Niet omdat het spel zich niet ontwikkelt – integendeel – maar omdat de randverschijnselen steeds vaker de overhand nemen. Dit zijn de dingen die we wat mij betreft achterlaten.
Spelers zijn geen superhelden
Wat mij steeds meer opvalt, is hoe persoonlijk fans zich verhouden tot speelsters in het vrouwenvoetbal. Vorm wordt óf fel bekritiseerd óf fanatiek verdedigd. Daardoor ontstaat een ongezonde hyperfocus op individuen. Speelsters worden opgehemeld tot superheldinnen, om bij de eerste barst genadeloos van hun sokkel te worden getrokken.
Het voorbeeld van Mary Earps is illustratief. Rond haar biografie ontstond een enorme hysterie, vooral vanwege haar kritische opmerkingen over Sarina Wiegman en concurrent Hannah Hampton. Het gaat mij er niet om of Earps gelijk heeft. Wat mij stoort, is hoe herkenbaar menselijk gedrag – verschillen in mening – niet wordt toegestaan. Alsof een topsporter geen mens mag zijn.
Juist omdat Earps in eerdere toernooien tot icoon werd verheven, was de teleurstelling zo groot toen zij niet aan dat beeld voldeed. De online haat die volgde, kwam voort uit gekrenkt heldendom. Dat mechanisme zie je ook bij Daphne van Domselaar, Millie Bright, Beth Mead en Vivianne Miedema. Bij mindere vorm of langdurige blessures worden zij óf volledig afgeschreven, óf krampachtig verdedigd als ‘nog altijd wereldklasse’.
Is elke slechte wedstrijd reden voor afbraak? Is elk doelpunt bewijs dat alles weer bij het oude is? Nee. Speelsters zijn geen heldinnen die foutloos moeten terugkeren van blessureleed. Die uitersten in beoordeling zijn vermoeiend en reducerend. In mijn ideale wereld wordt voetbal collectiever beleefd, met aandacht voor teams, dynamiek en ontwikkeling – niet alleen voor het individu.
Onmogelijke wedstrijdtijden ondermijnen het vrouwenvoetbal
Ook in 2025 mogen de wedstrijdplanningen kritisch tegen het licht. Ondanks alle mooie woorden zie ik nog steeds dat wedstrijden in de Women’s Super League en de Eredivisie massaal tegelijk worden gespeeld. Dat maakt het vrijwel onmogelijk om meerdere competities goed te volgen en er zorgvuldig verslag van te doen.
De realiteit is simpel: ik heb twee ogen en twee handen. Door de concentratie van actualiteit op één moment verdwijnen minder bekende speelsters en kleinere clubs naar de achtergrond. Deze keuzes lijken te veel ingegeven door het volle mannenprogramma, met schakelprogramma’s en multiviews als uitgangspunt.
Daarnaast gaat ook de wedstrijdbeleving verloren. Kijkers bouwen minder binding op met clubs en speelsters. In mijn optiek zou het vrouwenvoetbal juist meer gebaat zijn bij openbare en onderscheidende platforms, zoals YouTube of DAZN, waar het vrouwenvoetbal organisch kan groeien en ruimte krijgt om een eigen publiek op te bouwen.
Racisme blijft een harde realiteit
2025 liet ook zien dat racisme in het vrouwenvoetbal nog altijd een hardnekkig probleem is. In Engeland kregen speelsters als Jess Naz, Jess Carter en Khadija Shaw te maken met openlijke racistische uitingen. Dat is onacceptabel en moet te allen tijde scherp worden afgekeurd.
Grote platforms als Instagram en Facebook hebben hier een duidelijke verantwoordelijkheid en laten die te vaak liggen. Ook op FC Leeuwinnen verschijnen soms haatdragende reacties. Die accounts worden zonder uitzondering geblokkeerd. Er is geen ruimte voor racisme, nergens.
De escalatie rond Andries Jonker en Nigel de Jong
De eindejaarsinterviews van Andries Jonker maakten vooral duidelijk wat er nog steeds ontbreekt: helderheid. In gesprekken met onder meer het AD en NU.nl gaf hij aan geen rode draad te zien in de gebeurtenissen rond het EK. Tegelijkertijd wilde hij niet praten over gevoelige dossiers met speelsters als Van de Donk, Spitse of Kaptein, laat staan over de rol van de KNVB.
Opmerkingen dat hij maandenlang geen vrouwenvoetbal kon kijken, riepen vooral vragen op. Had hij moeten stoppen toen zijn contract niet werd verlengd? Of zou hij alles opnieuw precies zo doen? De interviews bleven rommelig en ontwijkend. Begrijpelijk dat hij zijn gelijk wil halen, maar wie spreekt, moet ook durven delen.
Daartegenover staat Nigel de Jong, die in deze situatie een schrijnend gebrek aan people management liet zien. Een trainer als Jonker in functie houden, terwijl hij expliciet wilde verlengen en zijn contract al was beëindigd, was vragen om problemen. Dat De Jong geen rekening hield met de aantasting van Jonkers gezag en ego is amateuristisch voor iemand in een topfunctie.
Tegelijkertijd draagt Jonker zelf ook verantwoordelijkheid. Hij bleef in een ongezonde werksituatie functioneren en kon zijn gezag niet herstellen. De KNVB behandelde hem respectloos: een verplichte non-selectie van Sherida Spitse, het vroegtijdig presenteren van zijn opvolger en nieuwe assistent, en de verwachting dat hij ‘er het beste van zou maken’.
Dat lukte niet. Jonker kon niet boven de partijen staan en raakte de juiste snaar niet meer. Het symbolische handtekeningenmoment met de speelsters, zijn uitspraken in de NOS-podcast na de nederlaag tegen Duitsland, Romée Leuchter kansloos noemen voor de camera, de boze Merel van Dongen na haar niet-selectie, de ‘poppenkast’-persconferentie, het niet opstellen van Daniëlle van de Donk tegen Engeland terwijl ze fit was, en Wieke Kaptein niet informeren over haar plek op de bank tegen Frankrijk: het zijn allemaal signalen van gebrekkige de-escalatie en leiderschap.
In dat licht is het logisch dat de KNVB heeft gekozen voor Arjan Veurink. De eerste vier interlands onder zijn leiding worden door speelsters consequent omschreven als een frisse start. Dat zegt genoeg.
Geef een reactie